Nghi thức cúng giao thừa là phong tục không thể thiếu trong tín ngưỡng người Việt Nam vào đêm 30 tết. Đối với chúng ta thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới rất thiêng liêng, trang trọng và mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Do đó, mọi gia đình đều quây quần bên nhau để chuẩn bị mâm cỗ đầy đủ nhất với mong muốn đời sống khởi sắc hơn năm cũ. Vậy bạn đã biết mâm cỗ cúng giao thừa gồm lễ vật gì chưa? Trình tự cúng và cách cúng bái ra sao? Hãy cùng theo dõi bài viết hướng dẫn chi tiết bên dưới cùng Moving House nhé!
Xem nhanh
Ý nghĩa cúng giao thừa (lễ trừ tịch) là gì?
Lễ cúng giao thừa là một nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu trong mọi gia đình mỗi dịp “tết đến xuân về”. Cúng giao thừa hay còn được gọi là lễ trừ tịch, mang ngụ ý trừ khử ma quỷ quấy nhiễu theo văn hóa phương Đông. Nghi thức lễ trừ tịch mang ý nghĩa trút bỏ hết điều không may, điềm xấu của năm cũ để chào đón những điều tốt đẹp hơn trong năm mới sắp đến.
Thời gian và nơi cúng đêm giao thừa
Nên cúng giao thừa trong nhà hay ngoài trời?
Tương truyền, trên Thiên Đình có 12 vị Hành Khiển tương ứng với 12 con giáp trông coi việc dưới hạ giới 12 tháng trong năm. Khi giao thừa tức là thời điểm các vị Hành Khiển cũ sẽ bàn giao công việc lại cho vị thần mới và về lại Thiên Cung.
Do đó, để bày tỏ lòng thành với các vị thần mới phù hộ độ trì cho nhân gian mưa thuận gió hòa, một năm mới sung túc, an lạc người Việt thường chuẩn bị mâm cơm cúng giao thừa ngoài trời hy vọng vị thần sẽ nhìn thấy tấm lòng của mình.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải chuẩn bị mâm cúng trong nhà dâng lên bàn thờ gia tiên, điều này để bày tỏ lòng biết ơn, sự thành kính, cầu mong ông bà chứng giám gia hộ cho đời sống gia đình luôn vui vẻ, hòa thuận, may mắn trong năm mới.
Thời gian lý tưởng để cúng giao thừa đón tài lộc năm Giáp Thìn 2024
Lễ cúng giao thừa 2024 nên được tiến hành vào giờ Tý hoặc tốt nhất là giờ chính Tý (0h đêm), tức là từ 23h và kết thúc trước 1h sáng ngày mùng 1 Tết.
Lễ vật cúng giao thừa đầy đủ gồm những gì?
Mâm cúng giao thừa ngoài trời năm Giáp Thìn 2024
Mâm cúng giao thừa tại gia có thể là lễ mặn hay lễ chay tùy thuộc vào quan niệm và hoàn cảnh mỗi gia đình. Mâm cỗ cúng đêm giao thừa ngoài trời không cần quá thịnh soạn, cốt yếu ở sự thành tâm của gia chủ. Thông thường, vật phẩm cúng giao thừa ngoài trời gồm:
- Mâm ngũ quả
- Hoa tươi
- Nến hoặc đèn dầu
- Hương
- Trầu cau
- Trà, rượu (rượu trắng hoặc rượu vang đỏ)
- Bát muối, gạo
- Bộ đồ cúng quần áo, mũ nón
- Gà trống luộc (hoặc thủ lợn luộc)
- Xôi
- Bánh chưng
- Một số món ăn truyền thống ngày Tết
Mâm cúng giao thừa trong nhà
Vào ngày Tết người dân sẽ mời ông bà, tổ tiên đã khuất về đoàn tụ đón tết cùng gia đình. Do đó, vào thời điểm giao thừa nhà nhà sẽ chuẩn bị mâm cúng giao thừa trong nhà để bày tỏ lòng cung kính mời ông bà về, đồng thời cũng mong cầu tổ tiên phù hộ cho con cháu trong gia đình bước sang năm mới gặp nhiều điều tốt lành.
Lễ vật mâm cỗ cúng giao thừa trong nhà tương tự mâm cúng ngoài trời gồm:
- Bánh chưng (bánh tét)
- Giò chả
- Xôi gấc
- Thịt gà luộc
- Hương, hoa
- Nến hoặc đèn dầu
- Trầu cau
- Bánh kẹo
- Mứt Tết
- Rượu, bia (hoặc thêm các loại đồ uống khác)
- Một số món truyền thống khác
Trong trường hợp gia đình bạn cúng chay thì có thể loại bỏ các món mặn và thay thế một số món ăn chay khác. Điều này hoàn toàn không ảnh hưởng đến nghi thức cúng giao thừa tại gia.
>>> Xem thêm: Lễ Vật Cúng Thần Tài Thổ Địa Đầy Đủ Năm 2024
Văn khấn giao thừa Tết Nguyên Đán năm Giáp Thìn chuẩn nhất
Bài cúng giao thừa ngoài trời đơn giản
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:
– Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật
– Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn Thần.
– Ngài Cựu Niên Sở Vương hành khiển, Biểu Tào phán quan.
– Tân niên Ngô Vương hành khiển; Hứa Tào phán quan năm………
– Bản xứ Thổ địa phúc đức chính thần, Ngũ phương long mạch điền chủ tiếp dẫn tài thần
Nay là phút giao thừa giữa năm Quý Mão và năm Giáp Thìn
Chúng con là…………….., Tuổi:………..
Ngụ tại ………………………………………….
Phút thiêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều đế khuyết, lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên Đương cai, Ngài Tân niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, Chư vị Đại Vương, Ngài Bản xứ Thần Linh Thổ Địa, Phúc Đức Chính Thần, các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, Bản gia Táo Quân và chư vị Thần Linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô Bồ tát Ma ha tát đại chứng minh.
(Lạy 3 lạy)
Bài cúng giao thừa trong nhà năm Giáp Thìn
Nam mô A Di Đà Phật (Ba lần).
Kính lạy: Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
– Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
– Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
– Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
– Các Cụ Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên Linh.
Nay là giờ phút Giao thừa năm …….
Chúng con là :………………………………..
Ngụ tại :…………………………………………..
Phút Giao thừa vừa tới, nay theo Vận luật, tống cựu nghinh tân, giờ Tý đầu Xuân, đón mừng Nguyên Đán. Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước Án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa.
Ngài định Phúc Táo quân.
Ngài Phúc Đức chính Thần.
Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần.
Ngài Bản Gia Táo Quân.
Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: các cụ Tiên Linh Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá thúc huynh đệ, Cô di tỷ muội, nội ngoại tộc chư vị hương linh, cúi xin giáng về linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời các vị Vong Linh tiền Chủ hậu Chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết Giao thừa, giáng lâm trước Án, chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, vạn sự cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Một số lưu ý khi cúng lễ giao thừa đầu năm 2024
Bên cạnh cách thức cúng giao thừa chuẩn xác, vào thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới bạn cần tuân thủ một số lưu ý sau:
- Nhất định phải có đầy đủ 2 mâm cỗ cúng giao thừa trong nhà và ngoài trời.
- Mâm cỗ mặn hay chay đều được. Hoa, hương, tiền vàng, xôi chè, bánh chưng được đặt trên bàn thờ chính còn mâm cúng chay hoặc mặn đặt ở bàn nhỏ phía dưới bàn thờ chính.
- Không cắm cành vàng lá ngọc trên bàn thờ tổ tiên, điều này thu hút nhiều âm khí không tốt cho gia đình.
- Tuyệt đối không nên đốt tiền vàng ngay sau khi cúng giao thừa vì hoạt động này sẽ thu hút vong âm vào nhà.
Kiêng kỵ trong đêm giao thừa
Cúng giao thừa có cần kiêng kỵ gì không? Chắc chắn rồi, theo quan niệm dân gian bạn nên kiêng một số điều sau nếu không muốn gặp phải chuyện xui xẻo đến với mình.
- Không được to tiếng, cãi vã
- Kiêng nói những điều xui xẻo, không may
- Không làm rơi vỡ vật dụng trong nhà,đặc biệt là gương hoặc đồ thủy tinh
- Không soi gương
- Không cầm kéo
- Không được quét hay đổ rác ra khỏi nhà
- Kiêng phơi quần áo đêm giao thừa
Một số câu hỏi thường gặp về trình tự cúng đêm giao thừa
Cúng giao thừa trong nhà hay ngoài trời trước?
Theo các chuyên gia phong thủy, gia chủ nên thực hiện cỗ cúng ngoài trời trước rồi mới tới trong nhà. Lễ cúng ngoài trời trước nhằm “nghênh tân, tiễn cựu”, tức là đón quan Hành Khiển mới, tiễn quan Hành Khiển cũ, sau đó mới thực hiện lễ cúng tổ tiên trong nhà.
Nhà chung cư có cần cúng giao thừa ngoài trời không?
Nhà chung cư không có không gian rộng rãi, lại càng không có sân vườn để cúng giao thừa ngoài trời. Vì vậy, gia chủ chỉ cần cúng bái trong nhà chứ không bắt buộc phải cúng giao thừa ngoài trời.
Một số gia đình không muốn sai phạm nghi thức cúng giao thừa nên bày biện mâm cúng bên ngoài ban công. Thế nhưng, điều này hoàn toàn không nên. Việc cúng bái ở khu vực ban công không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân mà còn làm ảnh hưởng căn hộ bên cạnh, hoặc tệ hơn có thể dẫn đến cháy nổ.
Nếu chung cư bạn đang sinh sống có sân chung thì bạn có thể tận dụng để cúng giao thừa. Tuy nhiên, bạn nên xin phép ban quản lý trước và dọn dẹp sạch sẽ sau khi cúng.
Mâm cúng giao thừa miền Nam gồm những gì?
Nhìn chung, mâm cúng ở các vùng miền đều có sự tương đồng, chỉ khác biệt ở một vài món ăn truyền thống. Sở dĩ có sự khác biệt như vậy bởi thời tiết mùa xuân ở miền Bắc lạnh còn miền Nam thì ấm hơn. Do vậy, mâm cúng giao thừa miền Nam thường ưu tiên các món nguội. Ngoại trừ một số lễ vật đặc trưng, mâm cúng miền Nam sẽ có:
- Canh khổ qua nhồi thịt
- Thịt kho hột vịt
- Canh măng tươi
- Gỏi tôm thịt
- Chả giò
- Dưa món
- Bánh tét
- Củ kiệu
>>> Xem thêm một số dịch vụ Moving House cung cấp:
- Dịch vụ chuyển nhà trọn gói
- Chuyển văn phòng
- Dịch vụ chuyển phòng trọ
- Chuyển nhà xưởng
- Cho thuê xe taxi tải giá rẻ
- Cho thuê kho bãi
- Hoàn trả mặt bằng văn phòng
Trên đây Moving House đã giải đáp và tổng hợp cho bạn tin tức xoay quanh nghi thức cúng giao thừa để mang lại may mắn cho năm mới. Hy vọng thông tin trên sẽ giúp bạn chuẩn bị lễ cúng suôn sẻ, trọn vẹn. Chúc bạn năm mới vui vẻ, sức khỏe và đại thành công nhé!
